نوع مقاله : علمی-پژوهشی
عنوان مقاله English
نویسندگان English
After Iran's defeat by Russia, new ideologies such as nationalism entered the sphere of politics and culture in Iran. The Qajar dynasty, due to internal and external problems, was unable to adapt itself to the new civilization. However, the Pahlavi government, which aimed to build a nation-state, promoted its nationalist ideologies through historiography and historians. One of these historians was Saeed Nafisi, whose works emphasized nationalism based on four main pillars: antiquity, anti-Arab sentiment, Aryanism, and individualism. The upcoming research intends to critically analyze Nafisi's works in order to gain a better understanding of the Pahlavi regime's efforts to legitimize and promote its own ideology
کلیدواژه‌ها English
کتاب‌ها
آخوندزاده، فتح‌علی (1395)، مکتوبات کمال‌الدوله و ملحقات آن، به‌اهتمام علی‌اصغر حقدار، بی‌جا.
ابن‌اثیر، عزالدین (۱۳۴۹)، الکامل فی التاریخ، ترجمۀ محمدابراهیم باستانی پاریزی، ج ۱، تهران: دانشگاه تهران.
ابن‌اثیر، عزالدین (۱۳۸۵ ق)، الکامل فی التاریخ، بیروت: دار البیروت.
ابن‌خلکان، احمد بن محمد (1970)، وفیات الأعیان و أنباء أبناء الزمان، محقق احسان عباس، بیروت: دار صادر.
اسمیت، آنتونی دی ( ۱۳۸۳)، ناسیونالیسم؛ نظریه، ایدئولوژی، تاریخ، ترجمۀ منصوره انصاری، ج ۱، تهران: تمدن ایرانی.
بیل، جیمز آلن (۱۳۸۷)، سیاست در ایران؛ گروه‌ها، طبقات، و نوسازی، ترجمۀ علی مرشدی‌زاد، تهران: اختران.
پورداوود، ابراهیم (۱۳۴۳)، آناهیتا؛ پنجاه گفتار پورداوود، تهران: امیرکبیر.
پورداوود، ابراهیم (۱۳۵۶)، فرهنگ ایران باستان، تهران: دانشگاه تهران.
پیرنیا، حسن (۱۹۲۸)، تاریخ ایران قدیم از آغاز تا انقراض ساسانیان، تهران: خیام.
تغییر لباس و کشف حجاب به‌روایت اسناد (۱۳۷۸)، تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات.
چیس، رابینسن (۱۳۸۹)، تاریخنگاری اسلامی، ترجمۀ مصطفی سبحانی، تهران: پژوهشکدۀ تاریخ اسلام.
حکمت، علی‌اصغر (۱۳۵۵)، سی خاطره از عصر فرخندۀ پهلوی، تهران: پارس.
خشونت و فرهنگ (۱۳۷۱)، تهران: سازمان اسناد ملی ایران.
دریایی، تورج (۱۳۸۳)، شاهنشاهی ساسانی، ترجمۀ مرتضی ثاقب فر، تهران: ققنوس.
دشتی، علی (۱۳۵۴)، پنجاه‌وپنج، تهران: چاپخانۀ سپهر.
دیاکونف، میخائیل میخائیلوویچ (۱۳۸۳)، تاریخ ایران باستان، ترجمۀ روحی ارباب، تهران: علمی و فرهنگی.
دینوری، ابوحنیفه احمد بن داوود (۱۳۶۴)، اخبار الطوال، ترجمۀ محمود مهدوی دامغانی، تهران: نشر نی.
دینوری، ابن‌قتیبه (۱۳۸۰)، امامت و سیاست (تاریخ خلفاء)، ترجمة ناصر طباطبایی، تهران: قفنوس.
راوندی، مرتضی (۱۳۸۲)، تاریخ اجتماعی ایران، ج ۲، تهران: نگاه.
زرین‌کوب، عبدالحسین (۱۳۷۵)، روزگاران، تهران: سخن.
زیدان، جرجی (۱۳۷۲)، تاریخ تمدن اسلامی، ترجمۀ علی جواهرکلام، ج ۱، تهران: امیرکبیر.
شهیدی، سیدجعفر (۱۳۸۳)، تاریخ تحلیلی صدراسلام، تهران: دانشگاه تهران.
طبری، ابی‌جعفر محمد بن جریر (۱۳۵۸ ق)، تاریخ الامم و الملوک، القاهره: مطبعۀ الاستقامۀ.
فردوسی، ابوالقاسم (۱۳۸۲)، شاهنامه، تهران: امیرکبیر.
فصیحی، سیمین (۱۳۷۲)، جریان‌های اصلی تاریخنگاری در دورۀ پهلوی، مشهد: نشر نوند.
کریستن‌سن، آرتور (۱۳۸۹)، ایران در زمان ساسانیان، ترجمۀ رشید یاسمی، تهران: نگاه.
گیرشمن، رومن (۱۳۸۸)، ایران از آغاز تا اسلام، ترجمۀ محمد معین، تهران: معین.
المرشدی، محمـدابـراهیم (۱۹۹۳)، عروبـه مصـر و اقباطها، قاهره: دار الشرق الاوسط للنشر.
ملایی‌توانی، علیرضا (۱۳۹۶)، گفتمان تاریخنگاری رسمی دورۀ پهلوی پیرامون رضاشاه، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
مینوی، مجتبی (۱۳۵۴)، نامۀ تنسر به گشنسب، تهران: خوارزمی.
نرشخی، محمد (۱۳۶۳)، تاریخ بخارا، ترجمۀ ابونصر احمد بن محمد قباوی، به‌کوشش محمدتقی مدرس رضوی، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.
نفیسی، سعید (۱۳۳۴)، ماه نخشب، تهران: طهوری.
نفیسی، سعید (۱۳۳۵)، تاریخ خاندان طاهری، تهران: اقبال و شرکا.
نفیسی، سعید (۱۳۴۴)، تاریخ شهریاری شاهنشاه رضاشاه پهلوی از کودتای سوم اسفند ۱۲۹۹ تا ۲۴ شهریور ۱۳۲۰، تهران: شورای مرکزی جشن‌های بنیادگذاری شاهنشاهی ایران.
نفیسی، سعید (۱۳۴۸)، بابک خرمدین؛ دلاور آذربایجان، تهران: فروغی.
نفیسی، سعید (۱۳۸۷)، تاریخ تمدن ساسانی، تهران: کتاب پارسه.
نفیسی، سعید (۱۳۹۰)، تاریخ اجتماعی ایران؛ از انقراض ساسانیان تا انقراض امویان، تهران: کتاب پارسه.
یعقوبی، ابن‌واضح (۱۳۶۶)، تاریخ یعقوبی، ترجمۀ محمدابراهیم آیتی، تهران: علمی و فرهنگی.
مقالات
آزادی، فیروز و سیداصغر محمودآبادی (۱۳۹۰)، «زمینه‌های عرب شدن مصر در اسلام (۲۱ تا ۶۴ هجری)»، پژوهش‌های تاریخی، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان، س ۳، ش ۴.
آیتی، عبدالمحمد (۱۳۵۶)، «خط از آغاز تا اسلام»، ماه‌نامۀ آموزش و پرورش، س ۴۷، ش ۴
جلال‌پور، شهره (۱۳۹۱)، «تحلیل تغییر اسامی شهرهای ایران در دورۀ پهلوی اول و نقش فرهنگستان ایران»، فصل‌نامۀ گنجینۀ اسناد، س ۲۲، دفتر ۴.
حاجیان‌پور، حمید (۱۳۷۶)، «جنبش مزدکی»، کیهان اندیشه، س ۱۳، ش ۷۴.
حسین طلایی، پرویز و لیلا نجفیان رضوی (۱۳۹۰)، «علل گرایش به ترجمۀ کتاب‌های تاریخی در عصر قاجار (با نگاهی به جریان‌های عمدۀ ترجمه در ایران)»، پژوهش‌نامۀ انتقادی، س ۱۱، ش ۱.
طرفداری، علی‌محمد (۱۳۹۰)، «تاریخ: تأمل؛ تاریخنگاری ناسیونالیستی ایران و پایه‌گذاری اوهام تاریخی مقدس»، سورۀ اندیشه، س ۴، ش ۵۰ و ۵۱.
قره‌داغی، معصومه (۱۳۹۹)، «تاریخ‌نویسی ناسیونالیستی در عصر قاجار»، فصل‌نامۀ تاریخ، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد محلات، دورۀ ۱۵، ش ۵۸.
قیم، عبدالنبی (۱۴۰۱)، «دربارۀ واژۀ تازی»، آیینۀ پژوهش، س ۳۳، ش ۱.
محمدی، محمدیار (۱۳۹۰) «تأثیر موقعیت شبه‌جزیرۀ عربستان بر گسترش اسلام و پیدایش تمدن اسلامی از آغاز تا فرجام»، فصل‌نامۀ پژوهشی تاریخ و فرهنگ و تمدن اسلامی، س ۱، ش ۳.
وحید، رستم (۱۳۰۸)، «شرح‌حال سعید نفیسی»، ارمغان، دورۀ ۱۰، ش ۸ و ۹.
پایان‌نامه‌های فارسی
قربانی‌فر، یونس (۱۳۸۵)، تاریخنگاری ناسیونالیستی در عصر پهلوی اول، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.
مقدم‌‌خواه، شقایق (۱۳۹۳)، بررسی و تحلیل آثار و اندیشه‌های سعید نفیسی، رسالۀ دکتری، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه سمنان.
نیکوبخت، ناصر و عباس رنجبران (۱۳۸۷)، نقد و تحلیل شیوه سعید نفیسی در تصحیح متون ادبی کلاسیک فارسی، پایان‌نامۀ کارشناسی ارشد، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تربیت معلم.
روزنامه‌ها
داور، علی‌اکبر (۱۳۰۲)، «یادداشت‌های یومیه»، مرد آزاد، س ۲، ش ۲۶.
