رویکرد روزنامه خلق نسبت به وضعیت اصناف (1332-1330)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان
زهرا سرگزی 1
محسن رحمتی 2
سید علاالدین شاهرخی 3
1 دانشجوی دکترای گروه تاریخ، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
2 استاد گروه تاریخ، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
3 دانشیار گروه تاریخ، دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه لرستان، خرم آباد، ایران
10.30465/hcs.2023.43597.2743
چکیده
اصناف ازجمله گروه‌های مهم اقتصادی بازار بودند که با حضور گسترده در انقلاب مشروطه در اولین اقدام دسته‌جمعی سیاسی از نقش سنتی خود فاصله گرفتند و در دورۀ پهلوی اول با سیاست‌های دولت محدود شدند. پس از اشغال ایران در جنگ دوم جهانی و تشکیل حزب توده، این حزب برای رسیدن به اهداف خود در دورۀ نهضت ملی ایران ازجمله توجه نشان‌دادن به قشرهای ضعیف جامعه و جلب آن‌ها به کمونیست شوروی به انتشار روزنامه‌های مختلفی ازجمله خلق پرداخت. این روزنامه مجموعه‌مقالاتی بر دو محور بررسی مشکلات اصناف و ارائۀ راه‌کارهایی برای حل آن‌ها دارد. در پژوهش پیش‌رو، کوشش شده نشان داده شود که رویکرد روزنامۀ خلق دربارۀ وضعیت اصناف براساس الگوی توصیفی ـ تحلیلی چگونه بازتاب یافته است. نتیجۀ پژوهش به‌تعبیر نویسندگان روزنامه بیان‌گر سیاست اقتصادی نادرست دولت در ورود بی‌رویۀ اجناس به کشور و تعطیلی کارگاه‌های داخلی، ورشکستگی، و فقر اصناف است که مشکلاتی ازجمله گرانی مواد اولیۀ تولیدی، واردات بی‌رویه، اجحاف مالیاتی، و ستم مأموران شهرداری و شهربانی را ایجاد کرد. هم‌چنین، راه‌کارهایی که ارائه گردید مبتنی‌بر نوعی از تشویق صادرات کالا براساس تجارت پایاپای با اتحاد جماهیر شوروی درمقابل اصل چهار ترومن و توجه به زندگی روستاییان برای بالابردن قدرت خرید آن‌ها درجهت سیاست‌های کمونیستی شوروی بود.
کلیدواژه‌ها
روزنامۀ خلق
اصناف
دورۀ نهضت ملی
پیشه‌وران
کمونیسم شوروی

عنوان مقاله English

The attitude of Khalq newspaper towards the state of guilds (1330-1332)

نویسندگان English

zahra Sargazi 1
Mohsen Rahmati 2
Seyed Alaeddin Shahrokhi 3
1 PhD Student of History, Department of History, Faculty of literature and humanities, Lorestan University, Khorramabad, Iran
2 Professor in History, Department of History, Faculty of literature and Humanities, Lorestan University, Khorramabad, Iran
3 Associate Professor in History, Department of History, Faculty of literature and humanities, Lorestan University, Khorramabad, Iran
چکیده English

The guilds were one of the important economic groups, who distanced themselves from their traditional role with their widespread presence in the constitutional revolution. They were limited by government policies during the Pahlavi I period, . Tthe Tudeh party, which introduced itself as a supporter of the working classes, and attract them to the Soviet Communists, it published various newspapers such as Shahbaz, and etc. Khalq newspaper owned by Mustafa Lankarani was the organ of Jamiat Azadi Iran, which was launched in order to explain the economic conditions and problems of trade unions. By a descriptive-analytical method , this Study tries to show how the status of guilds is reflected in Khalq newspaper?. The result of the research shows that a considerable amount of articles related to this issue shows the wrong economic policy of the government in the entry of corrupt and bad goods into the country and the closure of domestic workshops, bankruptcy and poverty of guilds, which is due to the lack of a correct economic plan and the lack of coordination of economic and The production of the government created problems for the guilds, including the high cost of production raw materials, and the oppression of municipal and police officials. It has also provided solutions based on encouraging the export of goods based on barter trade with the Soviet Union in contrast to Truman's Four Principles and paying attention to the lives of villagers to increase their purchasing power in line with Soviet communist policies.

کلیدواژه‌ها English

Khalq Newspaper
Guilds
Tudeh Party
Tradesmen
Soviet Communism
آبراهامیان، یرواند (1377)، ایران بین دو انقلاب، ترجمۀ احمد گل‏محمدی و محمدابراهیم فتاحی، تهران: نی.
آپتون، جوزف ام. (1361)، نگرشی بر تاریخ نوین ایران، ترجمۀ یعقوب آژند، تهران: نیلوفر.
آوری، پیتر (1382)، تاریخ معاصر ایران، ترجمۀ محمد رفیعی مهرآبادی، تهران: عطایی.
اشرف، احمد (1359)، موانع رشد سرمایه‌داری در ایران، تهران: زمینه.
اشرف، احمد (1375)، «نظم صنفی، جامعۀ مدنی، و دموکراسی در ایران»، فصل‏نامۀ گفت‏و‏گو، ش 14.
اشرف، احمد و علی بنوعزیزی (1387)، طبقات اجتماعی دولت و انقلاب در ایران، ترجمۀ سهیلا ترابی فارسانی، تهران: نیلوفر.
بختیار، تیمور (1336)، سیر کمونیسم در ایران، تهران: کیهان.
پروشانی، ایرج و دیگران (1389)، بازار در تمدن اسلامی، تهران: کتاب مرجع.
پیردیگار، ژان پیر و دیگران (1387)، ایران در قرن بیستم، ترجمۀ عبدالرضا هوشنگ مهدوی، تهران: البرز.
حزب تودۀ ایران (1360)، اسناد و دیدگاه‌ها، تهران: حزب توده.
رجایی، عبدالمهدی (1384)، تاریخ مشروطیت اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی ـ تفریحی شهرداری اصفهان.
رجبی، بهرنگ (1394)، اقتصاد تحریم نفت، تهران: دنیای اقتصاد.
روزنامۀ اطلاعات (1331 ش الف)، ش 7802.
روزنامۀ اطلاعات (1331 ش ب)، ش 7778.
روزنامۀ به‌سوی آینده (1231 ش)، ش 760.
روزنامۀ پیشه‌وران ما (1332 ش الف)، ش 80.
روزنامۀ پیشه‌وران ما (1332 ش ب)، ش 81.
روزنامۀ خلق (1330 ش الف)، ش 1.
روزنامۀ خلق (1330 ش ب)، ش 3.
روزنامۀ خلق (1330 ش ج)، ش 4.
روزنامۀ خلق (1330 ش د)، ش 6.
روزنامۀ خلق (1330 ش ه‍)، ش 7.
روزنامۀ خلق (1330 ش و)، ش 13.
روزنامۀ خلق (1330 ش ز)، ش 15.
روزنامۀ خلق (1330 ش ح)، ش 17.
روزنامۀ خلق (1330 ش ط)، ش 19.
روزنامۀ خلق (1330 ش ی)، ش 20.
روزنامۀ خلق (1330 ش ک)، ش 35.
روزنامۀ خلق (1331 ش الف)، ش 19.
روزنامۀ خلق (1331 ش ب)، ش 23.
روزنامۀ خلق (1331 ش ج)، ش 25.
روزنامۀ خلق (1331 ش د)، ش 34.
روزنامۀ خلق (1331 ش ه‍)، ش 37.
روزنامۀ خلق (1331 ش و)، ش 38.
روزنامۀ خلق (1331 ش ز)، ش 39.
روزنامۀ خلق (1331 ش ح)، ش 41.
روزنامۀ خلق (1331 ش ط)، ش 42.
روزنامۀ خلق (1331 ش ی)، ش 43.
روزنامۀ خلق (1331 ش ک)، ش 45.
روزنامۀ خلق (1331 ش ل)، ش 46.
روزنامۀ خلق (1331 ش م)، ش 48.
روزنامۀ خلق (1331 ش ن)، ش 49.
روزنامۀ خلق (1331 ش س)، ش 50.
روزنامۀ خلق (1331 ش ع)، ش 51.
روزنامۀ خلق (1331 ش ف)، ش 54.
روزنامۀ خلق (1331 ش ص)، ش 56.
روزنامۀ خلق (1331 ش ق)، ش 58.
روزنامۀ خلق (1331 ش ر)، ش 60.
روزنامۀ خلق (1331 ش ش)، ش 61.
روزنامۀ خلق (1331 ش ت)، ش 63.
روزنامۀ خلق (1331 ش ث)، ش 66.
روزنامۀ خلق (1332 ش الف)، ش 68.
روزنامۀ خلق (1332 ش ب)، ش 69.
روزنامۀ خلق (1332 ش ج)، ش 70.
روزنامۀ خلق (1332 ش د)، ش 71.
روزنامۀ خلق (1332 ش ه‍)، ش 72.
روزنامۀ خلق (1332 ش و)، ش 74.
روزنامۀ خلق (1332 ش ز)، ش 78.
روزنامۀ شهباز (1331 ش الف)، ش 398.
روزنامۀ شهباز (1331 ش ب)، ش 191.
روزنامۀ شهباز (1331 ش ج)، ش 406.
روزنامۀ شهباز (1331 ش د)، ش 460.
روزنامۀ صفدر (1331 ش)، ش 26.
روزنامۀ عصر اقتصاد (1330 ش الف)، ش 61.
روزنامۀ عصر اقتصاد (1330 ش ب)، ش 62.
روزنامۀ عصر اقتصاد (1330 ش ج)، ش 64.
روزنامۀ عصر اقتصاد (1330 ش د)، ش 85.
روزنامۀ کیهان (1331 ش الف)، ش 2709.
روزنامۀ کیهان (1331 ش ب)، ش 2766.
روزنامۀ کیهان (1331 ش ج)، ش 2782.
روزنامۀ کیهان (1331 ش د)، ش 2912.
روزنامۀ کیهان (1331 ش ه‍)، ش 2711.
روزنامۀ کیهان (1331 ش و)، ش 2707.
روزنامۀ کیهان (1332 ش الف)، ش 2957.
روزنامۀ کیهان (1332 ش ب)، ش 2998.
روزنامۀ مصلحت (1332 ش)، ش 135.
روزنامۀ نیروی سوم (1331 ش)، ش 42.
شیرین‏بخش، زهره (1400)، چالش‌های اصناف در دورۀ پهلوی اول، تهران: تاریخ معاصر.
صدرزاده، ضیاءالدین (1346)، صادرات ایران از دیدگاه رشد اقتصادی، تهران: شمس.
عظیمی، فخرالدین (1383)، حاکمیت ملی و دشمنان آن، تهران: نگاه آفتاب.
غنی‏نژاد، موسی (1392)، صنایع کهن در دورۀ قاجار، ترجمۀ علیرضا بهارلو، تهران: پیکره.
غنی‏نژاد، موسی (1395)، اقتصاد و دولت در ایران، تهران: اتاق بازرگانی صنایع، معادن، و کشاورزی.
فوران، جان (1392)، مقاومت شکننده، ترجمۀ احمد تدین، تهران: رسا.
کسروی، احمد (1363)، تاریخ مشروطۀ ایران، تهران: صدای معاصر.
کاتوزیان، محمدعلی همایون (1372)، اقتصاد سیاسی ایران، ترجمۀ محمدرضا نفیسی و کامبیز عزیزی، تهران: مرکز.
کتاب‏خانه، موزه، و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی (1331)، پروندۀ 55/00010/09160/431.
کشاورز، فریدون (1379)، خاطرات سیاسی، به‏کوشش علی دهباشی، تهران: آبی.
کیوانی، مهدی (1379)، پیشه‌وران و زندگی صنفی آن‏ها در عهد صفویه، ترجمۀ یزدان فرخی، تهران: امیرکبیر.
لمبتن، آن (1360)، نگرشی بر جامعۀ اسلامی در ایران، ترجمۀ یعقوب آژند، تهران: مولی.
مشروح مذاکرات مجلس شورای ملی، دورۀ 6، جلسۀ 150.
وزارت دارایی (1331)، آمار بازرگانی کشور شاهنشاهی ایران، تهران: بانک ملی.
هوشنگ مهدوی، عبدالرضا (1384)، سرنوشت یاران مصدق، تهران: علمی.
همراز، ویدا (1381)، بررسی اهداف و عملکرد اصل چهار ترومن، تهران: وزارت امور خارجه.
جستارهای تاریخی
دوره 14، شماره 1 - شماره پیاپی 27
بهار و تابستان 1402
مرداد 1402
صفحه 153-175