آموزش به زبان فارسی؛ چالش وزارت معارف با مدارس ارامنه در دورة رضاشاه (با تکیه بر مدارس ارامنة رشت و بندر پهلوی)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی گروه تاریخ دانشگاه پیام نور

2 دکتری تاریخ-محقق و پژوهشگر

چکیده

چکیده:

به دنبال آغاز سلطنت رضاشاه پهلوی برقراری نظام نوینی آموزشی وارد فصل نوینی شد و کلیه مدارس کشور ملزم به پیروی از اصول و دستورالعمل‌های وزارت معارف شدند. مدارس اقلیت‌های دینی، بویژه مدارس ارامنه که ده‌ها سال با استقلال عمل کرده بودند در مواجهه با این چالش به واکنش پرداختند و در این میان مدارس ارامنة گیلان در برابر وزارت معارف بیشترین مقاومت را از خود نشان دادند. پژوهش حاضر با تکیه بر اسناد آرشیو ملی ضمن بررسی وضعیت کلی آموزش در میان ارمنیان، به روش توصیفی تحلیلی درصدد پاسخ به این سوال است که چالش وزارت معارف و ارمنیان درخصوص آموزش به زبان فارسی در مدارس ارامنه، بویژه مدارس رشت و بندر پهلوی، به چه شکل بود و بالاخره به چه نتیجه‌ای رسید؟ یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد مدارس ارامنه که تدریس به زبان فارسی را باعث نابودی فرهنگ و زبان ارمنی می‌پنداشتند، از سال 1305 تا 1315 به مدت ده سال در برابر وزارت معارف مقاومت کردند اما بالاخره به دنبال تسلیم شدن مدارس ارامنة گیلان، آخرین مقاومت‌ها خاتمه یافت و مدارس ارمنیان در سراسر کشور ناچار به تبعیت از مقررات وزارت معارف شدند و آموزش به زبان فارسی را در دستور کار خود قرار دادند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Persian language education; Challenge of the Ministry of Education with Armenian schools during the Reza Shah period

نویسندگان [English]

  • abdollah sajedi 1
  • sirvan khosrovzade 2
1 Faculty of History Department, Payame Noor University
2 PhD in History-Researcher
چکیده [English]

Following the beginning of the reign of Reza Shah Pahlavi, the establishment of a new educational system entered a new chapter and all schools in the country were required to follow the principles and instructions of the Ministry of Education. Religious minority schools, especially Armenian schools, that have been operating independently for decades, responded to the challenge, with Armenian schools in Gilan resisting the Ministry of Education the most. The present study, based on the documents of the National Archives, while examining the general situation of education among Armenians, seeks to answer the question in a descriptive-analytical manner that What was it like and what was the final result? Research findings show that Armenian schools considered teaching in Persian to destroy Armenian culture and language, resisted against the Ministry of Education for ten years from 1926 to 1936, but finally after the surrender of Armenian schools in Gilan. The latest protests ended, and Armenian schools across the country were forced to comply with Ministry of Education regulations and put Persian language education on their agenda.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Armenian schools
  • Ministry of Education
  • Persian language
  • Armenian of Gilan
اسناد منتشرنشده آرشیو ملی ایران (ساکما)
ساکما، شماره بازیابی 15977297
ساکما، شماره بازیابی 297013470
ساکما، شماره بازیابی 297014386
ساکما، شماره بازیابی 2910001176
ساکما، شماره بازیابی 297012462
ساکما، شماره بازیابی 297014350
ساکما، شماره بازیابی 297014408
ساکما، شماره بازیابی 297024222
ساکما، شماره بازیابی 297036976
ساکما، شماره بازیابی 297012167
ساکما، شماره بازیابی 297012460
ساکما، شماره بازیابی 297012164
کتاب
شاهمرادی، آمنه (1398) آموزش و پرورش اقلیت­های دینی از مشروطه تا پایان پهلوی اول، تهران انتشارات مورخان
صدیق، عیسی (1355) دوره مختصر تاریخ فرهنگ ایران، تهران شرکت سهامی طبع کتاب
فروحی، علی، طالبی فرامرز (1385) ارمنیان گیلان، رشت، نشر گیلکان
کرونین، استفانی (1383) رضاشاه و شکل­گیری ایران نوین، ترجمه مرتضی ثاقب فر، تهران نشر جامی
نشریات
مجله آینده، سال سوم، شماره 8، شماره مسلسل 20، آذر 1306
مقالات
لطف آبادی محسن، حسنی عطاالله؛ نظام آموزشی ارامنه جلفای اصفهان در دوره صفوی، پژوهش­های ایرانشناسی، دوره دهم، شماره 1، شهریور 1399، صص211-228
نائبیان، جلیل. قلی زاده، محرم، نقش سیاست­های فرهنگی دوره رضاشاه در وضعیت آموزش و پرورش تبریز، جستارهای تاریخی، سال اول، شماره دوم، پاییز و زمستان 1389، صص 95-118