کوروش عیلامی ـ انشانی یا کوروش پارسی؟ نگاهی دوباره به بحث‌های پیرامون هویت عیلامی ـ انشانی کوروش دوم

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه فردوسی مشهد

2 استادیار گروه فرهنگ و زبان‌های باستانی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

3 کارشناس ارشد تاریخ ایران باستان، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

ورود پارسی‌ها به انشان / پارسه و ارتباط گستردۀ آنان با ساکنان عیلامیِ این سرزمین در جنوب غرب ایران باعث نفوذ فرهنگ و تمدن عیلام در فرهنگ و تمدن هخامنشی به‎ویژه در زمان کوروش دوم و کمبوجیۀ دوم شد. به‎علاوه، ادعاهای کوروش در استوانۀ مشهور خود به زبان بابلی که خود و اجدادش را پادشاهان انشان معرفی می‌کند و ذکرنکردن نام پارس و یا هخامنش در این نوشته، باعث شده است که در سال‌های اخیر تعدادی از اندیشمندان تاریخ ایرانِ پیش از اسلام دربارۀ هویت پارسی کوروش دچار تردید شده و کوروش را دارای هویت عیلامی ‎ـ‎ انشانی بدانند. هرچند که تاکنون نقدهایی بر چنین ادعاهایی نوشته شده است، هنوز این بحث‎ها ادامه دارد.
در این مقاله تلاش شده است تا با استفاده از شیوۀ پژوهش‌های تاریخی و با استناد به داده‌های باستان‎شناسی، اسناد و نوشته‌های کهن میان‎رودانی ـ عیلامی، کتیبه‌های پارسی، الواح عیلامی، نوشته‌های یونانی و همچنین پژوهش‌های جدید تاریخی و با ارزیابی بحث‌های موافق و مخالفِ ادعای بالا، به بررسی نظر پاتس در رابطه با هویت انشانی ‎ـ عیلامی کوروش دوم بپردازیم.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Cyrus the Elamite-Anshanite or Cyrus the Persian? A New Look at Elamite-Anshanite Identityof Cyrus II

نویسندگان [English]

  • Mohammad Taqi Imanpour 1
  • Sirous Nasrollahzadeh 2
  • Kiumars Alizadeh 3
1 Associate Professor in History, Ferdowsi University of Mashhad
2 Assistant Professor in Ancient Culture and Languages, Institute for Humanities and Cultural Studies
3 M.A. in Ancient History of Iran, Ferdowsi University of Mashhad
چکیده [English]

The arrival and settlement of Persians in Parsa/Anshan and their strong relations with the Elamite inhabitants of south-western Iran brought the Achaemenid culture and civilization under the influence of the Elamite culture and civilization, in particular during Cyrus II and Cambyses II. Furthermore, Cyrus II, in his famous Cylinder in Babylonian language, introduces himself and his ancestors as kings of Anshan and makes no mention of Parsa or Achaemenids at all. This has caused a number of scholars of ancient Iran to question the identity of Cyrus as Persian and identify him as Elamite-Anshanite. Although this hypothesis has been disputed by other scholars, the problem lingers on.
This article uses historical method to examine various claims in this subject, in particular Daniel Potts’s theory on Cyrus’s Elamite-Anshanite identity, on the basis of archaeological data, ancient Mesopotamian-Elamite documents, Persian inscriptions, Elamite tablets, and Greeks texts.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Cyrus II
  • Darius the Great
  • Elam
  • Anshan
  • Parsa