بررسی وضعیت موقوفات زنان در دوره رضاشاه

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 دانشآموخته کارشناسی ارشد تاریخ ایران اسلامی، گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین. ایران.

2 استادیار گروه تاریخ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران.

10.30465/hcs.2024.48249.2909

چکیده

وقف به‌ عنوان یک پدیده اجتماعی از دوره باستان رواج داشته و با ورود اسلام به ایران، بخصوص از زمان رسمیت یافتن مذهب تشیع در دوره صفویه و با حمایت پادشاهان این سلسله، بر میزان و تنوع آن افزوده است و تا زمان روی کار آمدن رضاشاه، زنان و مردان زیادی با نیات عمدتا مذهبی و خداپسندانه، بخشی از اموال و دارایی خود را وقف می‌نمودند. اما در اثر سیاست‌های ضددینی رضاشاه که تصویب قانون موقوفات در سال 1313ش از جملة آنها بود، تغییراتی در وضعیت موقوفات، ازجمله موقوفات زنان به وجود آمد. پژوهش حاضر درصدد است با روش تحلیل محتوا و با تکیه بر اطلاعات موجود در وقفنامه‌های زنان دوره رضاشاه، طبقات اجتماعی زنان واقف، نیات آنها از وقف، میزان و تنوع موقوفات، مصارف و کارکردهای آن و تأثیر سیاست‌های رضاشاه بر وضعیت موقوفات زنان را مورد بررسی قرار دهد. نتایج تحقیق نشان می‌دهد در دوره رضاشاه، زنان از طبقات مختلف اجتماعی و با نیات عمدتا مذهبی، بخشی از اموال و دارایی خودشان بخصوص زمین مزروعی و ملک مسکونی و تجاری را با کارکرد عمدتا مذهبی و عزاداری ائمه وقف می‌کردند اما در اثر سیاست‌های ضددینی رضاشاه، از میران موقوفات زنان به شدت کاسته شد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Status of Women's Endowments during the Period of Reza Shah

نویسندگان [English]

  • Samaneh Yousefi 1
  • Mohammad Bakhtiari 2
1 Master's degree in Iranian Islamic History, Department of History, Faculty of Literature and Humanities, Imam Khomeini International University, Qazvin. Iran.
2 Assistant Professor, Department of History, Faculty of Literature and Humanities, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran.
چکیده [English]

Endowment as a social phenomenon has been prevalent since ancient times and with the arrival of Islam in Iran, especially since the officialization of Shiism in the Safavid period and with the support of the kings of this dynasty, it has increased in size and variety until Reza Shah came to power. . Many men and women dedicated a part of their property with religious and pious intentions. But as a result of the anti-religious policies of Reza Shah, who approved the law of endowments in 1313, which was one of them, there were changes in the status of endowments, including women's endowments. The current research aims to use the method of content analysis and based on the information available in the waqf letters of the women of the Reza Shah period, the social classes of the waqif women, their intentions regarding the waqf, the amount and variety of endowments, their uses and functions, and the impact of Reza Shah's policies on the status of endowments. Examine women. The research shows that during Reza Shah's period, women from different social classes and with the results of religious research, dedicated part of their property and property, especially agricultural land and residential and commercial property, with the religious function and mourning of imams, but in effect give Reza Shah's anti-religious policies greatly reduced the number of women's endowments.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Endowment
  • Women'
  • s Endowment
  • Reza Shah
  • Endowment law