کنش‌ها و واکنش‌های مردم گیلان در برابر اجرای قانون اتحاد لباس و کشف حجاب (مطالعه موردی شهرهای رشت، لاهیجان و بندر پهلوی 1307- 1320)

نوع مقاله : علمی-پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشگاه گیلان

2 دانشجوی دکترای تاریخ دانشگاه الزهرا

چکیده

قانون متحدالشکل شدن پوشاک و در پی آن یکسان‌سازی پوشش کارمندان دولتی، به ویژه زنان، از مقدمات تصویب قانون کشف حجاب بوده و در روند آن تاثیر بسیار گذاشت. این دو قانون از اصلی ترین اقدامات دولت در جهت نوگرایی و تجدد جامعه ایران، به ویژه زنان، و تغییر فرهنگ سنتی ایرانی به فرهنگ غربی است. مطالعه واکنش گیلانیان از اهداف اصلی این پژوهش بوده، که با روش بررسی تاریخی و به صورت کیفی، به تحقیق و مطالعه بیش از 250 برگ سند آرشیوی و همچنین منابع کتابخانه‌ای پرداخته شده و در صدد پاسخ به این پرسش کلیدی است: گیلانیان در برابر اجرای قانون کشف حجاب در دوره رضا شاه چه واکنش‌هایی داشتند؟؛ تاکید پژوهش حاضر بررسی اجرای این قوانین با تکیه بر تاثیر آن بر زنان گیلانی بوده و بررسی واکنش جامعه و علما از اهداف اصلی این مطالعه است. با توجه به بررسی‌های به عمل آمده، عامل اصلی در پذیرش سریع این قوانین در گیلان، همراهی روحانیان و بزرگان شهرهای مختلف با برنامه‌های دولت و نیز آشنایی مردم با فرهنگ اروپایی است. از مهم‌ترین پیامدهای کشف حجاب و یکسان‌سازی پوشش در گیلان، می‌توان به سرعت مدرنیته در گیلان پس از اجرای این طرح در سال‌های پایانی حکومت رضا شاه و بعدها دوره پهلوی اشاره کرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Actions and reactions of the people of Guilan against the implementation of the law on the union of clothes and the discovery of hijab (Case study of the cities of Rasht, Lahijan and Bandar Pahlavi 1307-1320)

نویسندگان [English]

  • Abbas Panahi 1
  • masoumeh hanife 2
1 Dr.Abbas Panahi Ph.D History &Iranologhy Assistant Professor Guilan Study Institute University Of Guilan Rasht-Iran
2 university of alzahra
چکیده [English]

The law on the uniformity of clothing and the subsequent standardization of the clothing of government employees, especially women, was one of the preconditions for the passage of the law on the discovery of the hijab and greatly influenced its process. These two laws are one of the main actions of the government in order to modernize Iranian society, especially women, and change the Qajar culture to Western culture. The study of the measures taken in Gilan, as an important state in the development of contemporary Iranian history, is one of the main objectives of this study, which is a historical and qualitative study method to research and study more than 250 pages of archival documents and library resources. O paid. The key question of the present study is this point; What was the attitude of the Gilanis towards the law on the discovery of hijab during the reign of Reza Shah? According to the studies, the main factor in the rapid adoption of these laws in Gilan is the influence of Western thought, culture and civilization in this region and the familiarity of the people with it. One of the most important consequences of the discovery of the hijab and the unification of the cover of different ethnic groups in Iran is that this action destroys the nature of Iran and its ethnic diversity and endangers the existence of people in different parts of Iran.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Women
  • Gilan
  • Hijab Discovery
  • Law
  • Pahlavi
کتاب و مقاله:
آبادیان، حسین و زهره صفری (1393)، مطالبات اجتماعی و فرهنگی زنان در دوره مشروطه تا سلطنت رضاشاه، جستارهای تاریخی، سال پنجم، شماره دوم، پاییز و زمستان
اتحادیه، منصوره (1373)، واقعه کشف حجاب، مجله کلک، شماره 53، مرداد
- (1378)، تغییر لباس و کشف حجاب به روایت اسناد، تهران: مرکز بررسی اسناد تاریخی
- (1394)، سندهای بدون شرح؛ متحدالشکل کردن لباس و کشف حجاب، مطالعات تاریخی، شماره 34، پاییز
ارفع، حسن، مترجم: مانی صالحی علامه (1398)، در زمانه­ی پنج شاه، تهران: ماهی
بصیرت منش،حمید (1376)، روند کشف حجاب و واکنش روحانیان، تاریخ معاصر، شماره 2
باغدار دلگشا، علی (1397)، مشروطه زنان و تغییرات اجتماعی، تهران: روشنگران و مطالعات زنان
تخشید، محمدرضا (1377)، اصلاحات و سیاست­های نوگرایی رضا شاه و تأثیر آن بر قدرت و نفوذ روحانیون در ایران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 40.
حاتمی، سعید،و صفایی قهفرخ، پروانه (1391) مقام زن در شعر ابوالقاسم لاهوتی، ایرج میرزا و عارف قزوینی، فصلنامه علمی-پژوهشی زن و فرهنگ، سال سوم، شماره 12، تابستان.
ذاکر اصفهانی، علیرضا (1396)، فرهنگ و سیاست ایران در عصر تجدد، تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، چاپ دوم.
ذوالفقاری، ابراهیم (1385)، کشف حجاب بانوان، مطالعات تاریخی، شماره 236، خرداد
راستگو ،محمد سبحان (1387)، پیکار شاعرانه در معرکه کشف حجاب، زمانه، شماره 75 و 76
شیرودی، مرتضی (1385)، زنان پیش از مشروطه، پس از مشروطه، زمانه، شماره 48
شهرام نیا،امیرمسعود،و زمانی، نجمه سادات (1392)، علل و پیامدهای شکل گیری پدیده کشف حجاب در دوران پهلوی، گنجینه اسناد، سال 23، شماره 89، بهار.
کاتوزیان، محمدعلی (همایون) (1394)، اقتصاد سیاسی ایران: از مشروطیت تا پایان سلسله پهلوی، تهران: نشر مرکز.
کرونین، استفانی، ترجمه: مرتضی ثاقب­فر (1382)، شکل گیری ایران نوین: دولت و جامعه در دوران رضا شاه، تهران: جامی.
منظورالاجداد، سید محمدحسین (1385)، امریه کشف حجاب، شماره 236، خرداد.
مسعودی، بنفشه و مهاجر، ناصر (1390)، مجله پیک سعادت نسوان، آلمان: نشر نقطه
نساج، حمید (1392)، مقایسه نوسازی ایران و ترکیه در دوران رضاشاه و آتاتورک، پژوهش­های راهبردی سیاست، دوره 2، شماره 5 (پیاپی 5)، تابستان