Marriage and related rules in pre-Islamic Central Asian steppe societies

Document Type : ..

Authors

1 Department of History, Faculty of Literature and Humanities.University of Tehran. Tehran. Iran

2 tehran university

10.30465/hcs.2023.46453.2843

Abstract

The purpose of this research is to describe the manner of marriage and its related rules in the steppe societies of Central Asia in the pre-Islamic era. Therefore, after defining the steppe geography of Central Asia, it focused on the communities of this region and determined the main characteristics of the family institution among them. In the next step, marriage, traditions, and related conditions were taken into consideration and in-group, out-group, and political marriages were investigated as the most important types of marriages. Also, two of the most important marriage traditions of the steppe societies of Central Asia were investigated by focusing on the Leviratus tradition and the Qalin tradition, and it was found that the way of life of the people of those areas played an important role in the advent of such traditions. The final stage of this article was dedicated to examining the issue of polygamy and divorce. According to this research, polygamy was not common in all of the target communities, and it mainly depended on the man's economic status. Although divorce was not very common, it had different qualities depending on the type of issues between men and women; However, the norms of the steppe societies had caused the rights of both parties to be respected during divorce.

Keywords


  • Ahmetbeyoğlu, Ali (1990), Grek Seyyahı Priskos (V. Asır)’a Göre Avrupa Hunları, Yayımlanmış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul:  İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • Arat, Reşit Rahmeti, (1964), “Eski Türk Vesikaları”, Türk Kültür Araştırma Dergisi (1).  1-37.
  • Bartold, Vasily Veladimirovich (2010), Orta Asya Tarih ve Uygarlık Çev: Ahsen Batur. İstanbul: Selenge.
  • de Plano, Johan (2000), Moğol Tarihi ve Seyahatname, Çev:Ergin Ayan, Trabzon: Derya.
  • Deer, Jozsef (1954), İstep Kültürü, Çev: Şerif Baştav, Ankara: DTCF Dergisi, Cilt 12 (1-2). ss.159-176.
  • Eberhard, Wolfram (1941), “Eski Çin Kültürü ve Türkler”,Çev: İkbal Berk, Ankara: Çığır (99). ss.19-29.
  • Eberhard, Wolfram (1942), "Çin Kaynaklarına Göre Orta ve Garbi Asya Halklarının Medeniyeti", Çev: Mecdut Mansuroğlu, Türkiyat Mecmuası, C.7,ss.125-191.
  • Eberhard, Wolfram (1996), Çin’in Şimal Komşuları (Çev: Nimet Uluğtuğ). Ankara: Türk Tarih Kurumu.
  • Ergin, Muharrem (2009), Orhun Abideleri, İstanbul: Boğaziçi.
  • Esin, Emel (1991)," Katun (Türk Kadını’na Dair)", Ankara: Erdem 7 (20). Türk Tarih Kurumu.471-483.
  • Esin, Emel (2001), Türk Kozmolojisine Giriş. İstanbul: Kabalcı.
  • Fındıkoğlu, Zeki (1945), Türk Aile Sosyolojisi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Mecmuası.
  • Gan, Lin (2000), “Göktürklerde Gelenekler ve Dini İnançlar” Çev:Eyüp Sarıtaş, İzmir: Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi (7). ss.361-374.
  • Golden, Peter B. (2020), Türk Halkları Tarihine Giriş, Ortaçağ ve Erken Yeniçağ’da Avrasya ve Ortadoğu’da Etnik Yapı ve Devlet Oluşumu, Çev: Osman Karatay, Ötüken, İstanbul.
  • Gökalp, Ziya (1991), Türk Uygarlığı Tarihi, Haz: Yusuf Çotuksöken, İstanbul: İnkılap.
  • Grousset, Rene (1980), Bozkır İmparatorluğu: Attila, Cengiz Han, Timur, Çev: Mehmet Reşat Uzmen, İstanbul: Ötüken
  • Has Hacip, Yusuf (2019), Kutadgu Bilig, Haz: Muzaffer Tunçel, Ankara: Gençlik Spor.
  • İnan, Abdülkadir (1948), “Göçebe Türk Boylarında Evlâtlık Müesseseleriyle İlgili Gelenekler”, Ankara: Dil Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi 6(3), ss.127-137.
  • İzgi, Özkan (1978), “XI. Yüzyıla Kadar Orta Asya Türk Devletleri’nin Çin’le Yaptığı Ticari Münasebetler”. İstanbul: Tarih Enstitüsü Dergisi. ss.87-106
  • İzgi, Özkan (1989), Çin Elçisi Wang yen-te’nin Uygur Seyahatnamesi. Ankara: Türk Tarih Kurumu.
  • İzgi, Özkan, "İslamiyetten Önceki Türklerde Kadın", Türk kültürü araşırmaları, Yıl: XI-XII-XIII-XIV, 1973-1975, Ankara, ss.145-160.
  • Kafesoğlu, İbrahim (2015), Türk Milli Kültürü. İstanbul: Ötüken. 39. Baskı.
  • Kapusuzoğlu, Gökçen (2015), “Çin Kaynaklarına Göre Türk Kültür Çevresinde Evlenme ve Cenaze Gelenekleri”, Ankara: Tarih Araştırmaları Dergisi 34(58). ss.507-522.
  • Kaşgarlı, Mahmut (2021), Divan-ü Lugat-it- Türk, Haz:Fuat Bozkurt, İstanbul: Salon.
  • Kırilen, Gürhan (2015), Çin’de Afyon Savaşları. Ankara: Gece Kitaplığı.
  • Maksudi Arsal, Sadri (1947), Türk Tarihi ve Hukuk. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi.
  • Mau-Tsai, Liu (2006). Çin Kaynaklarına Göre Doğu Türkleri, Çev: Ersel Kayaoğlu ve Deniz Banoğlu, İstanbul: Selenge.
  • Nemeth, Gyula (1982), Attila ve Hunları, Çev: Şerif Baştav, Ankara: Dil ve Tarih- Coğrafya Fakültesi.
  • Onat, Ayşe; Orsoy, Sema ve Ercilasun, Konuralp (2004), Çin Kaynaklarına Göre Han Hanedanlığı Tarihi. Ankara: TTK Yayınları.
  • Orkun, Hüseyin Namık (1994), Eski Türk Yazıtları. Ankara: Türk Dil Kurumu.
  • Ögel, Bahaeddin (1971), Türk Kültürünün Gelişme Çağları, İstanbul: Devlet Kitapları.
  • Ögel, Bahaeddin (1988), Türk Kültürünün Gelişme Çağları. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı.
  • Özdener, Kadri Süreyya (1988), “İslam Öncesi Türklerde Kadının içtimai yeri”, İstanbul: Sosyoloji Konferansları 0(22). ss.225-235.
  • Paul Roux, Jean (1989 A), “Orta Çağ Türk Kadını: Oymayazı Metinlerine Göre Kadın", Çev: Gönül Yılmaz, Ankara: Erdem 5(3), ss.199-226.
  • Paul Roux, Jean (1989 B). “Orta Çağ Türk Kadını: Türk Kadını Hakkında Orta Çağ Bilgileri”, Çev: Gönül Yılmaz, Erdem 6 (18),  693-724.
  • Radloff, Wilhelm (1954), Sibirya’dan I, Çev: Ahmet Temir, İstanbul. Maarif.
  • Rasonyi ,Lazso (1993), Tarihte Türklük, Ankara: Türk Kültürü Araştırma Enstitüsü.
  • Şeşen, Ramazan (2010), İbn Fadlan Seyahatnamesi ve Ekleri, İstanbul: Yeditepe.
  • Taşağıl, Ahmet (1993), Kapgan kaan, Belleten, 57(218), ss.51-70
  • Taşağıl, Ahmet (1999), Göktürkler II, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
  • Taşağıl, Ahmet (2003), Göktürkler I, Ankara: Türk Tarih Kurumu.
  • Taşağıl, Ahmet (2004), göktürkler III, Ankara: Türk Tarih Kurumu
  • Taşağıl, Ahmet (2013), Kök Tengri’nin Çocukları, İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları.
  • Taşağıl, Ahmet (2014), FSM İlmi Araştırmalar İnsan ve Toplum Bilimleri Dergisi, 3 (Bahar), ss.311-322.
  • Tekin, Talat (1994), Tunyukuk Yazıtı. Ankara: Simurg.
  • Von Gabain, Annemarie (1944), “Köktürklerin Tarihine Bir Bakış”, Çev: Saadet Ş. Çağatay, Ankara: Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi  Dergisi 2(5).ss.687-695.
  • Yılmaz, Hakan ve Çataloluk Osman (2019), Akademik tarih ve düşünce dergisi 6(4), ss.2556-2588