%0 Journal Article %T بازشناسی سه جریان سیاسی جنبش جنگل و مواضع و دیدگاه‌های آنها %J جستارهای تاریخی %I پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی %Z 2251-7766 %A غفاری هشجین, زاهد %A کشاورز شکری, عباس %A نعیمی جورشری, عباس %D 2011 %\ 03/22/2011 %V 1 %N 2 %P 31-56 %! بازشناسی سه جریان سیاسی جنبش جنگل و مواضع و دیدگاه‌های آنها %K جنبش جنگل %K جریان‌شناسی %K مذهبی ملی‌گرا %K راست سازشکار %K چپ %R %X پرسش اصلی این مقاله آن است که جریان‌های سیاسی اصلی جنبش جنگل کدام‌اند و مؤلفه‌ها و دیدگاه‌های کلی آنها چیست؟ بر این اساس با شاخص قرار دادن عنصر ایدئولوژی، سه جریان مذهبی ملی‌گرا، راست سازشکار و چپ تشخیص داده و مواضع ایدئولوژیک و حامیان و مخالفان هر یک بررسی شد. روش تحقیق این پژوهش کیفی و از نوع تحلیل تاریخی و اسنادی است. یافته‌های تحقیق آن است که جریان مذهبی ملی‌گرا که دیدگاهی اسلامی ـ ایرانی داشت با چهرۀ کاریزماتیک کوچک‌خان شناخته می‌شد. در جبهۀ داخلی، دولت مرکزی به‌طور عمده با آن مخالف بود و مشروطه‌خواهان نقاط مختلف ایران به آن گرایش داشتند. در عرصۀ بین‌المللی نیز انگلستان و روس‌های تزاری در برابر آن موضع‌گیری می‌کردند. جریان راست سازشکار که از موقعیت‌های فرصت‌طلبانه بهره می‌برد سازماندهی منظم و روبنایی نداشت، به‌طوری‌که موافقان و مخالفانش بر اساس مواضع‌ بی‌ثبات این جریان تغییر می‌کردند. جریان چپ با مواضع لنینیستی شاخص می‌شد و کسانی همچون احسان‌الله‌خان و حیدرخان با آن همراه بودند. آنها که در برابر دولت تهران قرار داشتند انگلستان را مخالف خارجی یافتند و البته موضع روسیۀ شوروی نیز در برابر آنها دوگانه بود. ویژگی این نوشتار بررسی جامعه‌شناختی و به‌طور خاص جریان‌شناسانه است که تاکنون دربارۀ جنبش جنگل انجام نشده است. %U https://historicalstudy.ihcs.ac.ir/article_162_0b6ccf580308ac39da7ade164c1cabd4.pdf