TY - JOUR ID - 1709 TI - سامانیان و احیاء شاهنشاهی ایرانی JO - جستارهای تاریخی JA - HCS LA - fa SN - 2251-7766 AU - رحمتی, محسن AD - دانشیار گروه تاریخ، دانشگاه لرستان Y1 - 2015 PY - 2015 VL - 6 IS - 1 SP - 47 EP - 72 KW - سامانیان KW - احیاء شاهنشاهی KW - خلافت عباسی KW - ماوراء النهر KW - خراسان DO - N2 - یکی از جریانهای سیاسی و اجتماعی ایران در طول قرن چهارم هجری، تلاش برای احیاء شاهنشاهی ایرانی، با انگیزه‌های متفاوت، از سوی حکمرانان ایرانی بود. حکومت سامانی نیز با توجه به اهداف و برنامه های خاصّ خود، تلاش‌های قابل توجهی در این زمینه انجام داد.    این مقاله در صدد است تا با  روش توصیفی- تحلیلی و از طریق به پرسش کشیدن اندک اطلاعات موجود تاریخی تا حدّ امکان تلاشهای سامانیان در رابطه با احیاء شاهنشاهی ایرانی را تبیین و روشن نماید. این پژوهش نشان می‌دهد که در طول قرن چهارم، عوامل متعددی همچون رقابت اشراف خراسان، رقابت با بویهیان و همچنین تنش در مناسبات با خلافت عباسی، سامانیان را واداشت تا به تلاش برای احیاء شاهنشاهی ایرانی روی آورند.  بنابراین،  برای کسب حقانیت درقدرت خود، به دو صورت عملی و نظری، کوشیدند تا  شاهنشاهی ایرانی را احیاء نمایند. اگر چه با وجود برخی موانع همچون اقتدار طبقه دین‌یار، حضور گسترده عرب‌ها و ترکان ، تراکم غازیان و صوفیان در قلمرو آنها، رویکرد سامانیان به احیاء شاهنشاهی ایرانی را با آنِ بویهیان متفاوت ساخت.    UR - https://historicalstudy.ihcs.ac.ir/article_1709.html L1 - https://historicalstudy.ihcs.ac.ir/article_1709_c0ce6e3e48363d224db175a7e2901dcf.pdf ER -